|
1. Cichociemny por. Eugeniusz Kaszyński "Nurt"
|
Major Eugeniusz Gedymin Kaszyński "Nurt" (ur. 22 sierpnia 1909 r. w Łodzi) był jednym z najbardziej wysportowanych cichociemnych. Zainteresowanie sportem wykazywał od wczesnego dzieciństwa, kiedy to wraz z kolegami z Rudy Pabianickiej, gdzie rodzina przeprowadziła się w 1915 r., rywalizował w różnego rodzaju konkurencjach sportowych.
W wieku 16 lat zorganizował i jako pierwszy kierował sekcją lekkoatletyczną w Rudzkim Klubie Sportowym. Następnie z wieloma sukcesami reprezentował barwy Klubu Pracowników Zjednoczonych Zakładów Włókienniczych Karola Scheiblera i Ludwika Grohmana w Łodzi, nazywanego pospolicie "Zjednoczone". Występował także w reprezentacji Państwowego Gimnazjum im. Pierwszego Prezydenta Rzeczypospolitej Gabriela Narutowicza w Łodzi.
|
2. Wieża ze zjeżdżalnią na stawie w Rudzie Pabianickiej |
W 1932 r. ukończył Szkołę Podchorążych Rezerwy Piechoty w Biedrusku. Po praktyce podoficerskiej w 31 Pułku Strzelców Kaniowskich w Łodzi, w styczniu 1935 r. otrzymał awans na podporucznika rezerwy piechoty. W 1937 r. wstąpił w szeregi Związku Strzeleckiego. Pełnił funkcję instruktora Przysposobienia Wojskowego i Wychowania Fizycznego. Kolejny związek ze sportem miał po powołaniu w kwietniu 1939 r., jako oficer kontraktowy, do 49 Pułku Strzelców Huculskich w Kołomyi. Został bowiem komendantem hufca Przysposobienia Wojskowego i Wychowania Fizycznego w odległej o około 40 kilometrów Horodence.
|
3.
Zdjęcie finalistów Olimpiady "Łódzkiego Echa Wieczornego", która odbyła
się w sierpniu 1928 r. Jednym z nagrodzonych zawodników był
Eugeniusz Kaszyński. ("Łódzkie Echo Wieczorne" z 22 sierpnia 1928 r.) |
Także w Polskich Siłach Zbrojnych w Wielkiej Brytanii przez pewien czas pełnił funkcję instruktora wyszkolenia przyszłych cichociemnych. Podczas walk partyzanckich na Kielecczyźnie, dowodząc I Zgrupowaniem w Zgrupowaniach Partyzanckich AK "Ponury", a następnie I batalionem 2 Pułku Piechoty Legionów AK, dbał o sprawność fizyczną podkomendnych. Organizował im obowiązkową poranną gimnastykę oraz wielokilometrowe marsze. Żołnierze wspominali, że zadziwiał wszystkich niebywałą sprawnością fizyczną. Potrafił nawet bez specjalnego przygotowania zrobić salto w miejscu.
|
4. Por. Eugeniusz Kaszyński "Nurt" wita przybyłego na Wykus ks. Mariana Majeckiego "Robaka". Po prawej stronie por. Jerzy Oskar Stefanowski "Habdank" |
Poniżej czterdzieści wycinków z gazet łódzkich z lat 20-tych i 30-tych ubiegłego wieku. Można się z nich dowiedzieć m.in.: jakie wyniki osiągał Kaszyński w rzucie dyskiem, oszczepem, skoku w dal, skoku o tyczce, czy biegu na 100 metrów.
|
5. "Łódzkie Echo Wieczorne" z 16 sierpnia 1928 r. |
|
6. "Łódzkie Echo Wieczorne" z 20 sierpnia 1928 r. |
|
7. "Łódzkie Echo Wieczorne" z 21 sierpnia 1928 r. |
|
8. "Łódzkie Echo Wieczorne" z 24 sierpnia 1928 r. |
|
9. "Łódzkie Echo Wieczorne" z 26 września 1928 r.
|
|
10. "Ilustrowana Republika" z 7 października 1929 r. |
|
11. "Express Wieczorny Ilustrowany" z 12 września 1934 r. |
|
12. "Hasło Łódzkie. Dziennik bezpartyjny" z 18 października 1930 r. |
|
13. "Echo" z 30 października 1930 r. |
|
14. "Express Wieczorny Ilustrowany" z 15 listopada 1932 r. |
|
15. "Echo" z 15 maja 1933 r. |
|
16. "Express Wieczorny Ilustrowany" z 18 maja 1933 r. |
|
17. "Ilustrowana Republika" z 18 maja 1933 r. |
|
18. "Express Wieczorny Ilustrowany" z 22 maja 1933 r. |
|
19. "Ilustrowana Republika" z 22 maja 1933 r. |
|
20. "Echo" z 12 czerwca 1933 r. |
|
21. "Głos Poranny. Dziennik społeczny, polityczny i literacki" z 28 maja 1933 r. |
|
22. "Głos Poranny. Dziennik społeczny, polityczny i literacki" z 9 czerwca 1933 r. |
|
23. "Express Wieczorny Ilustrowany" z 30 grudnia 1933 r. |
|
24. "Express Wieczorny Ilustrowany" z 23 maja 1934 r. |
|
25. "Echo" z 11 czerwca 1934 r. |
|
26. "Echo" z 20 sierpnia 1934 r. |
|
27. "Głos Poranny. Dziennik społeczny, polityczny i literacki" z 20 sierpnia 1934 r. |
|
28. "Ilustrowana Republika" z 20 sierpnia 1934 r. |
|
29. "Głos Poranny. Dziennik społeczny, polityczny i literacki" z 20 sierpnia 1934 r. |
|
30. "Express Wieczorny Ilustrowany" z 27 sierpnia 1934 r. |
|
31. "Ilustrowana Republika" z 27 sierpnia 1934 r. |
|
32. "Express Wieczorny Ilustrowany" z 12 września 1934 r. |
|
33. "Ilustrowana Republika" z 17 czerwca 1935 r. |
|
34. "Echo" z 29 lipca 1935 r.
|
35. "Ilustrowana Republika" z 29 lipca 1935 r. |
|
|
36. "Ilustrowana Republika" z 26 października 1935 r. |
|
37. "Ilustrowana Republika" z 28 października 1935 r. |
|
38. "Echo" z 6 kwietnia 1936 r. |
|
39. "Ilustrowana Republika" z 6 kwietnia 1936 r. |
|
40. "Echo" z 31 maja 1936 r. |
|
41. "Echo" z 25 sierpnia 1936 r. |
|
42. "Express Wieczorny Ilustrowany" z 25 sierpnia 1936 r. |
|
|
43. "Głos Poranny. Dziennik społeczny, polityczny i literacki" z 25 sierpnia 1936 r. |
|
44. "Orędownik. Ilustrowane pismo narodowe i katolickie" z 27 sierpnia 1936 r. |
___________________________________________________________________
Tekst na podstawie:
- Kaszyński Eugeniusz, w: Krzysztof Adam Tochman
, Słownik biograficzny cichociemnych, t. 3, Zwierzyniec-Rzeszów 2002.
- Rachtan-Halny Zdzisław
, „Nurt” major Eugeniusz Kaszyński 1909–1976, Warszawa 2008.
- Rudzki Klub Sportowy w Łodzi
, O klubie, https://rks.kdl-group.pl/klub.html, dostęp: 21.03.2018.
- Studium Polski Podziemnej, Kolekcje, sygn. KOL.23/99, Teczka personalna cichociemnego Eugeniusza Gedymina Kaszyńskiego.
- Ściślewska-Skrobisz Renata,
Biruta, Gedymin i Olgierd... inne spojrzenie na mjr. „Nurta”, „Wykus” 2011, nr 16.
Źródła zdjęć i dokumentów:
1 - Zbiory Szczepana Mroza.
2 - fot. A. Mlyer, Narodowe Archiwum Cyfrowe, Koncern Ilustrowany Kurier Codzienny - Archiwum Ilustracji, sygn. 1-U-5502-1,
https://www.nac.gov.pl/, dostęp: 19.03.2018.
3, 5-44 - Biblioteka cyfrowa. Regionalia Ziemi Łódzkiej przy Wojewódzkiej Bibliotece Publicznej w Łodzi,
http://bc.wimbp.lodz.pl/dlibra, dostęp: 19.03.2018.
4 - fot. Tadeusz Rylski, Zbiory Krystyny Rylskiej.
Komentarze
Prześlij komentarz