Wokół „Ponurego”

We wtorek, 1 lutego 1944 r. żołnierze „Pegaza” zastrzelili w Warszawie Dowódcę SS i Policji w Dystrykcie Warszawskim SS-Brigadeführera i generała majora policji Franza Karla Kutscherę Więcej na ten temat TUTAJ . Jest to jedna z najbardziej znanych, a zarazem najdokładniej opisanych akcji Armii Krajowej. Mimo to, co jakiś czas wypływają nowe fakty na ten temat. Miałem w tym także swój skromny udział. W 2021 r. odnalazłem Verluskarte (kartę straty) Kutschery, która potwierdziła, że został pochowany na niemieckim cmentarzu utworzonym podczas wojny na Powązkach Wojskowych w Warszawie, a nie w Rzeszy, jak głosiła jedna z wersji. Więcej na ten temat TUTAJ .  „Kat Warszawy” nie był jedynym niemieckim generałem zabitym przez polskich żołnierzy podczas drugiej wojny światowej. Dziś chciałbym zaprezentować Państwu karty straty kilku pozostałych.

1. Grupa niemieckich dostojników i funkcjonariuszy na tle wagonu kolejowego. Wśród nich widoczny gubernator Hans Frank (czwarty z prawej) Akcje odwetowe polskiego podziemia kierowane przeciwko przedstawicielom władz okupacyjnych uderzały w osoby na różnych szczeblach niemieckiej hierarchii. Najwyższym dostojnikiem III Rzeszy rezydującym na terenie okupowanej Polski był generalny gubernator Hans Frank. Mimo szczególnych środków stosowanych do jego ochrony 29 stycznia 1944 r. stał się celem akowskich żołnierzy. Niestety, podobnie jak podczas próby likwidacji trzy tygodnie wcześniej Ludwiga Fischera, przeprowadzona akcja zakończyła się niepowodzeniem.

1. Pogrzeb komendanta więzienia w Pińsku Ludwiga Hellingera W poniedziałek, 18 stycznia 1943 r. oddział pod dowództwem cichociemnego por. Jana Piwnika „Ponurego” vel „Donata” uwolnił trzech żołnierzy „Wachlarza” z więzienia Gestapo w Pińsku, w tym cichociemnego kpt. Alfreda Paczkowskiego „Wanię”. Akcja miała swoją genezę kilka tygodni wcześniej.

1. Żołnierze II Batalionu 77 Pułku Piechoty Armii Krajowej, kpr. Tadeusz Bieńkowicz "Rączy" stoi drugi od prawej Jeżeli akcja odbicia więźniów była odpowiednio przygotowana, sukces można było osiągnąć po cichu, przy minimalnym nakładzie osobowym. W historii nowogródzkiej AK złotymi zgłoskami zapisało się rozbicie w nocy z 17 na 18 stycznia 1944 r. więzienia w Lidzie. Akcję przeprowadziło zaledwie 11 ludzi pod dowództwem ppor. Zenona Batorowicza „Zdzisława”. Sukces był o tyle spektakularny, że w tym czasie w mieście przebywało ponad 10 tysięcy żołnierzy i policjantów niemieckich.

1. Gubernator dystryktu warszawskiego dr Ludwig Fischer Szereg śmiałych akcji polskiego podziemia, mimo wydawać by się mogło dokładnego przygotowania, zakończyło się niepowodzeniem. Najczęściej wynikało to z błędu ludzkiego, niekiedy z przeszacowania własnych możliwości względem przeciwnika. Jedną z najsłynniejszych akcji AK zakończonych fiaskiem była próba likwidacji gubernatora dystryktu warszawskiego dr. Ludwiga Fischera, wykonana 8 stycznia 1944 r. przez oddział pod dowództwem cichociemnego por. Bronisława Gruna „Szyba”.