75. rocznica śmierci kpr. pchor. Józefa Domagały "Wilka" i jego żołnierzy

1. kpr. pchor. Józef Domagała "Wilk"

3 sierpnia 1943 r. w walce z niemiecką żandarmerią poległ kpr. pchor. Józef Domagała „Wilk” z II Zgrupowania Zgrupowań Partyzanckich Armi Krajowej „Ponury” oraz czterech jego żołnierzy: kpr. Jan Pisarek „Jabłonka”, mat Z. Peliksze „Katylina”, kpr. Stanisław Kowalski „Czarny” oraz strz. Zbigniew Szymanowicz „Czarny”.

Patrol „Wilka” oczekiwał na st. strz. Zdzisława Rachtana „Halnego”, który udał się do Starachowic w celu doprowadzenia do Zgrupowań szefa sztabu okręgu – ppłk. Jana Stenzla „Jana”. Jednak w czasie oczekiwania na jego powrót partyzanci zostali zaskoczeni przez Niemców koło tzw. gajówki Mościska i wybici co do jednego.

 

2. Mościska na mapie Kielecczyzny z 1941 r.

Zdzisław Rachtan tak relacjonował chwilę, gdy odkrył, co się stało z „Wilkiem” i jego żołnierzami: Idziemy [Wraz z "Halnym" szła łączniczka Maria Dubiska "Maryla" - W.K.] leśną drogą , piaszczystą naturalnie. Widzę odbite gwoździe od butów żołnierskich. Zaniepokoiło mnie to, że ich jest dużo, bo my takich nie mieliśmy. Pewne stremowanie, pistolet wyciągnąłem i trzymam w ręku, idziemy dalej. Kupka wystrzelonej amunicji, tu kupka, jedna kupka, druga kupka, z automatów strzelane. Wtedy nie wiedziałem za bardzo co robić, cisza. Mówię do dziewczyny, żeby cofnęła się w takie gęste krzaki, a ja idę dalej już bardzo czujnie, skręcam do miejsca, taka kotlinka, gdzie miała czekać ta placówka łącznikowa. Na gałęzi wisi kawałek szelek postrzelanych, zakrwawionych, potem dalej plama krwi. Już byłem pewien, że coś się stało.
 
Również Niemcy ponieśli straty. Według różnych źródeł broniąca się grupa „Wilka” zabiła od 1 do 8 żandarmów.

3. Pomnik w miejscu starcia z Niemcami

_____________________________
Tekst na podstawie: Wojciech Königsberg, Droga "Ponurego". Rys biograficzny majora Jana Piwnika, Warszawa 2014.

Źródła ilustracji:
1, 2 - Zbiory Szczepana Mroza.
3 - Fot. Mariusz Gruszczyński.